Kernconcepten

Het nieuwe leren en de kernconcepten

Bewegingen in het onderwijs:
Ons onderwijs is voortdurende in beweging. Er ontstaan steeds nieuwe inzichten over leren en onderwijs. Sinds het begin van de 21e eeuw heeft men het over 'Het nieuwe leren'. Het nieuwe leren is een soort containerbegrip geworden.
Lagerweij en Kortenhagen daarentegen stellen de drie kernconcepten centraal bij een nieuwe kijk op onderwijs.


Wat houdt de term 'het nieuwe leren' in?
Er is niet echt een 'kant en klare' definitie maar de drijfveren van het nieuwe leren zijn:
- Iedereen zou een leerweg moeten vinden die het meest natuurlijk aansluit bij zijn/haar mogelijkheden en talenten
- Kennisverwerving is geen doel op zich
- Onderwijs moet leiden tot inzicht en begrip
- Nieuwsgierigheid en motivatie zijn de beste drijfveren om te leren
- Leerlingen bepalen hun eigen kennisstrategie, studietempo en -
voortgang
- Samenwerking stimuleert tot leren

Veel principes van het nieuwe leren zijn ontleend aan het sociaal-contructivisme (Piaget, Vigotsky, Dewey)

Het constructivisme gaat er van uit dat iedereen zijn eigen werkelijkheid construeert. Volgens de constructivistische opvatting over leren bouwen lerenden zelf kennis en vaardigheden op. Informatie die van buitenaf wordt aangeboden wordt niet rechtstreeks opgenomen, maar wordt geïnterpreteerd, bewerkt en geassimileerd in samenhang met de aanwezige voorkennis en de verwachtingen en behoeften van de lerende.

Het nieuwe leren heeft tot veel discussies geleid. Critici stellen dat het nieuwe leren als zodanig niet bestaat, maar een vergaarbak is van een aantal uiteenlopende uitgangspunten van waaruit scholen hun onderwijs willen verbeteren.

Kernconcepten: Lagerweij en Kortenhagen stellen bij een nieuwe kijk op onderwijs drie kernconcepten centraal (boek: Leren van Binnenuit).
Deze drie kernconcpten zijn authentiek leren, kernkwalitieiten en keuzevrijheid.
Bij het werken met een weblog als digitaal leermateriaal besteed je bewust en onbewust aandacht aan deze kernconcepten.

Authentiek leren

Bij authenitiek leren moet de leerstof betekenisvol zijn voor de leerling en ook zinvol vanuit het oogpunt van de docent. Daarnaast is het belangrijk dat er een authentieke relatie is tussen de leerling en de docent. Er is een open en respectvolle communicatie en er is aandacht voor de gevoelens, behoeften en eigenheid van de ander.
Een weblog kan een communicatiemiddel zijn tussen de leerling en de docent.
Het allerbelangrijkste bij authentiek leren is dat leerlingen leren op grond van echte praktijksituaties. Levensechte opdrachten en teksten stimuleren kinderen om aan de slag.
Je zou allerlei opdrachten kunnen maken bij bestaande weblogs. Zo gaan ze op een andere manier op zoek naar informatie.
Ook zouden ze een praktijksituatie als 'organiseer een sponsorloop' of 'onderzoek het belgedrag onder jongeren' in de vorm van een weblog kunnen presenteren.

Keuzevrijheid

Bij keuzevrijheid moet je als docent de leerling leren omgaan met zijn vrijheid. Je hebt een coachende en sturende rol. De leerlingen moeten een duidelijk stappenplan voor ogen hebben waarbinnen ze de vrijheid hebben om op hun eigen manier aan de slag te gaan.
Leerlingen worden uitgedaagd samen te werken en leren van elkaar. Je bevordert het reflecteren en als docent zorg je voor uitdagend en motiverend leermateriaal.
Een weblog is een aantrekkelijke vorm voor het bijhouden van een logboek bij het werken aan een casus of prestatie. Groepsgenoten kunnen op elkaar reageren en ieder kan zijn bijdrage leveren aan de prestatie. Ook vanuit huis kan ieder zijn werk plaatsen op de weblog.

Kernkwaliteiten

Als docent moet je ervoor zorgen dat je jezelf ontwikkelt. Maar nog belangrijker is dat je ervoor zorgt dat de leerling zijn persoonlijke kwaliteiten zo optimaal mogelijk ontwikkelt.

Deze kernkwaliteiten zijn onder andere:
creativiteit, analytisch vermogen, doorzettingsvermogen, handigheid, zorgzaamheid, inlevingsvermogen, daadkracht, geduld, eerlijkheid, moed, optimisme, zelfstandigheid, bescheidenheid, betrokkenheid, flexibilitiet en nog veel meer.

Wat moet je doen als docent:
- Leerlingen positief benaderen
- Kwaliteiten benoemen en versterken
- Niet over valkuilen beginnen
- Denken, voelen en willen spelen alle drie een rol

Als leerlingen met een weblog of één van de andere ICT-toepassingen aan de slag gaan, kom je tegemoet aan heel veel van deze kernkwaliteiten.
Je daagt een leerling uit zijn creativitiet in te zetten, de leerling moet doorzetten en zal steeds handiger worden. Ook zijn zelfstandigheid en betrokkendheid zal zich verder ontwikkelen.
Belangrijk is dat je de leerling stimuleert en neemt zoals hij is.
Iedereen is anders en niet alles is voor iedereen haalbaar, al spreekt deze cartoon zich hier anders over uit!